for, by, and about street theatre performers in Amsterdam, The Netherlands.
|
|
|
BouwBesluitadviesbureau Van Overveld - Buurtonderzoek geluidsoverlast Leidseplein
Buurtonderzoek geluidsoverlast Leidseplein
|
|
|
|
|
Buurtonderzoek geluidsoverlast Leidseplein
|
1. |
|
|
Inleiding
|
Voor straatartiesten is verstaanbaarheid van essentieel belang.
Dit kan worden bereikt door te schreeuwen, maar kan ook worden bereikt door een gepast gebruik van stemversterkers.
Veel straatartiesten geven er de voorkeur aan om stemversterkers te gebruiken.
Dit, niet alleen om hun stem te sparen, maar ook omdat schreeuwen tot gevolg heeft dat het stemgeluid sterk wordt vervormd en daardoor slecht klinkt.
Ze zijn dan ook van mening dat een gepast gebruik van stemversterkers minder overlast veroorzaakt dan dat straatartiesten door schreeuwen zichzelf verstaanbaar moeten maken.
Volgens mededeling van de Samenwerkende Amsterdamse Straatartiesten (SAS) zijn het afgelopen jaar, vanaf 1 mei 1995, op grote schaal stemversterkers gebruikt.
Hiervoor wordt echter geen gemeentelijke toestemming gegeven.
De SAS streeft ernaar dat straatartiesten die gemeentelijke toestemming kunnen verkrijgen, waardoor duidelijkheid wordt verkregen over het gepast mogen toepassen van stemversterkers.
Bovendien kan aan een dergelijke gemeentelijke toestemming voorwaarden worden verbonden waardoor de kans op ongepast gebruik wordt verminderd en effectief tegen eventueel ongepast gebruik kan worden opgetreden.
Om de gemeente Amsterdam ervan te overtuigen dat het legaliseren van een gepast gebruik van stemversterkers geen nadelige invloed heeft op de beleving van geluidsoverlast door de omwonenden, heeft de SAS het Bouwbesluit Adviesbureau van Overveld opdracht gegeven dit te onderzoeken.
|
2. |
|
|
Probleemstelling en operationalisatie
|
De probleemstelling van het onderzoek luidt:
|
|
In welke mate ondervinden huishoudens rond het Leidseplein hinder van het omgevingsgeluid en wat is de invloed van het gebruik van stemversterkers door straatartiesten op deze geluidshinder?
|
De probleemstelling is onderverdeeld in de volgende onderzoeksvragen:
|
- |
Ondervindt de onderzoekspopulatie hinder van omgevingsgeluid? |
- |
Van welke vormen van omgevingsgeluid ondervindt de onderzoekspopulatie hinder? |
- |
Ondervindt de onderzoekspopulatie hinder van geluid veroorzaakt door stemversterkers van straatartiesten? |
|
|
|
|
3. |
|
|
Onderzoekspopulatie en methodologie van onderzoek
|
Als onderzoeksgroep zijn genomen alle huishoudens van woningen in het onderzoeksgebied waarvan minstens één van de bewoners minimaal één jaar op het adres woonachtig is.
Als onderzoeksgebied is genomen het gebied binnen een straal van 150 meter rond het Leidseplein.
Gezien het geringe bereik van de stemversterkers van straatartiesten worden de resultaten van huishoudens binnen een straal van 50 meter rond het Leidseplein daarnaast apart vermeld.
In het onderzoeksgebied zijn 116 particuliere huishoudens met een vermelding op de telefoon-cd-rom van september 1995, waarvan 21 huishoudens in de directe omgeving van Leidseplein.
Om statistisch waarheidsgetrouwe uitspraken te kunnen doen is bij het selecteren van de onderzoekspopulatie uitgegaan van een steekproef met een minimum bereik van 60% van de huishoudens van deze selectie.
Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een telefonische enquêtes, aan de hand van een vragenformulier die zowel open als gesloten vragen bevat.
In totaal zijn 77 huishoudens (66% van de totale gemaakte selectie) bereikt voor een enquête, waarvan 18 huishoudens in de directe omgeving van Leidseplein (86% van de selectie van huishoudens in de directe omgeving van Leidseplein).
Daarvan is bij 70 huishoudens (60% van de totale gemaakte selectie) een enquête afgenomen, waarvan 15 huishoudens in de directe omgeving van Leidseplein (71% van de selectie van huishoudens in de directe omgeving van Leidseplein).
Per huishouden is één persoon geënquêteerd.
De verdeling van de huishoudens over het onderzoeksgebied en de respons van de huishoudens was daarbij als volgt:
Tabel 1: Verdeling van de huishoudens over het onderzoeksgebied en respons
verdeling respons |
r < 50 meter rond Leidseplein |
50 < r < 150 m rond Leidseplein |
totaal |
wel meegewerkt, woonachtig > 1 jaar |
15 ( 83%) |
55 ( 93%) |
70 ( 91%) |
niet meegewerkt |
2 ( 11%) |
3 ( 5%) |
5 ( 6%) |
woonachtig < 1 jaar |
1 ( 6%) |
1 ( 2%) |
2 ( 3%) |
totaal |
18 (100%) ( 23%) |
59 (100%) ( 77%) |
77 (100%) |
|
|
|
|
|
Uit de figuren blijkt dat veel bewoners hinder ondervinden van geluid veroorzaakt door horeca en door straatmuzikanten.
Weinig bewoners ondervinden hinder van straatartiesten en binnenpands geluid.
Voor zowel straatmuzikanten als straatartiesten is op te merken dat bewoners die niet in de directe omgeving van Leidseplein woonachtig zijn doorgaans geen last hebben van geluid van artiesten die op het Leidseplein spelen.
Deze bewoners hebben met name last van artiesten die spelen in zowel de Leidsestraat als de passage naar het Max Euweplein.
In tabel 2 zijn naast elke hoofdcategorie de subcategorieën weergegeven waar de bewoners zeggen precies last van te hebben.
|
|
|
|
|
In de figuren is te zien dat de bewoners gemiddeld het meest aantal dagen per jaar last hebben van verkeer/motorisch geluid, straatmuzikanten en horeca.
Van verkeer/motorisch geluid hebben bewoners zowel overdag, 's avonds als 's avonds na 23.00 uur even vaak last.
Bij de bewoners in de directe omgeving van Leidseplein valt het op dat ze vaker 's avonds last hebben van verkeer/motorisch geluid en hier overdag geen last van hebben.
Van straatmuzikanten hebben bewoners voornamelijk 's avonds last en in mindere mate overdag en 's avonds na 23.00 uur.
Opmerkelijk is dat het (stem)geluid van straatartiesten door bewoners slechts een enkele keer als overlast wordt ervaren en dan enkel in de avonduren.
Van de horeca hebben bewoners in grote mate 's nachts last, 's avonds in mindere mate en overdag nauwelijks.
Veel bewoners gaven aan zich in hoge mate te irriteren aan de geluiden van de horeca 's nachts:
|
|
'Volgens mij haalt die discotheek hier beneden af en toe die begrenzer eraf.'
|
Met name geluiden van de bezoekers van de horeca zijn tot vroeg in de ochtend hinderlijk:
|
|
'De openingstijden van de horeca vind ik erg vervelend.
Het gaat de hele nacht door.
's Nachts wil ik ongestoord kunnen slapen en niet constant gestoord worden door dronken mensen die lawaai maken.
De horeca zou dus veel vroeger moeten sluiten.'
'Ik hoop dat er iets aan de horeca gedaan wordt.'
|
Een aantal bewoners merkten op dat door de verlate sluitingstijd de geluidsoverlast van de horeca is toegenomen:
|
|
'Een bewoonster die heeft geklaagd kreeg een steen door haar ruit van het cafë.
's Nachts zijn er veel stomdronken mensen op straat die veel overlast veroorzaken.
Toch hebben de kroegen nu latere sluitingstijden.
De gemeente doet er niets aan, volgens mij hebben ze de Leidsepleinbuurt een vrije zone gemaakt waar alles mag.'
|
Hoewel veel mensen aangaven last te hebben van overig geluid waaronder festiviteiten, is het aantal tijdsperiodes dat bewoners hier gemiddeld last van hebben beperkt.
|
4.4 |
|
|
Klachten |
Ook aan de klachten die bewoners indienen bij bijvoorbeeld de politie, de gemeente of een bewonersvereniging valt af te lezen in welke mate bewoners hinder ondervinden van geluid.
In de figuren 9 en 10 is weergegeven hoeveel mensen in het afgelopen jaar een klacht hebben ingediend en hoeveel klachten per categorie zijn ingediend.
|
|
|
|
|
Van de totale onderzoekspopulatie zegt 13% bezwaar te hebben tegen het gebruik van stemversterkers door straatartiesten.
Argumenten voor de bezwaren waren onder andere:
|
|
'Ik had destijds toch last van dat over elkaar heen geschreeuw van artiesten.
Sinds versterkers verboden zijn valt het verder erg mee met de geluidsoverlast van artiesten.'
'Op straat moet gewoon onversterkt worden gespeeld.'
'Ik vind het irritant.'
|
Van de bewoners die direct aan het Leidseplein wonen heeft één respondent bezwaar tegen het gebruik van stemversterkers door straatartiesten.
Reden voor bezwaar is dat het geluid steeds maar harder en meer wordt.
Bewoners die zeggen geen bezwaar te hebben tegen stemversterkers van straatartiesten, staan veelal erg positief tegenover het gebruik ervan:
|
|
'Stemversterkers vind ik geen probleem, ik vind ze wel leuk.'
'Ik vind die stemversterkers helemáál geen probleem.'
'Stemversterkers zijn artistiek verantwoord.'
|
Een bewoner die direct aan het Leidseplein woont zegt zelfs:
|
|
'Ik vind het allemaal prachtig, het kan voor mij niet hard genoeg zijn.
Laat die mensen maar rustig hun brood verdienen.'
|
Opvallend is dat, hoewel kennelijk een groot aantal straatartiesten het afgelopen jaar stemversterkers hebben gebruikt, veel van de bewoners zeggen nog nooit stemversterkers van straatartiesten te hebben gehoord, of ze niet direct vanuit hun woning te horen:
|
|
'Stemversterkers? Die heb ik nooit gehoord.'
'De stem of stemversterker hoor ik helemaal niet.'
'Ik kan me voorstellen dat als het constant voor mijn deur gebeurt, dat het dan erg irritant zou zijn.'
'Het gebeurt niet voor mijn deur, maar ik kan me voorstellen dat mensen die direct aan het Leidseplein wonen er wel last van hebben.'
|
Ook één van de bewoners die direct aan Leidseplein woont merkt op:
|
|
'Ik hoor het nooit, maar als ik het zou horen zou ik er wel problemen mee hebben.'
|
Slecht 1% van de totale onderzoekspopulatie geeft aan last te hebben van stemversterkers (zie tabel 2).
Daarentegen zegt 13% van de onderzoekspopulatie bezwaar te hebben tegen het gebruik van stemversterkers.
We kunnen daarom aannemen dat het grootste deel van de bewoners dat zegt bezwaar te hebben tegen stemversterkers, hier zelf geen hinder van ondervindt.
Wellicht vloeit hun bezwaar tegen het gebruik van stemversterkers voort uit angst voor toename van de geluidsoverlast in het algemeen.
|
|
|
|
|
5. |
|
|
Conclusie
|
Leidseplein is een rumoerige plek.
De bewoners in de omgeving van Leidseplein horen dan ook veel geluid.
Voor een aantal bewoners is dit geluid geen probleem, het is een (positief) onderdeel van het wonen op Leidseplein.
Een groot deel van de onderzoekspopulatie geeft echter aan hinder te ondervinden van omgevingsgeluid.
Dat het daarbij om een grote mate van hinder gaat blijkt uit het feit dat 26% van de onderzoekspopulatie weleens een klacht over geluidsoverlast heeft ingediend bij de politie, de gemeente of een bewonersvereniging.
Huishoudens in de omgeving van Leidseplein ondervinden met name hinder van geluid veroorzaakt door muziek en bezoekers van horeca-gelegenheden.
De grootste frequentie van hinder wordt 's nachts door de bewoners ondervonden van de horeca.
Bewoners die aangeven hinder te ondervinden van de stem van straatartiesten maken daarbij veelal geen onderscheid tussen het wel of niet gebruiken van een stemversterker door de straatartiest.
Slechts 1% van de onderzoekspopulatie geeft aan daadwerkelijk hinder te ondervinden van het geluid van stemversterkers van straatartiesten.
De frequentie van de hinder die daarbij ondervonden wordt is laag.
Een iets groter deel van de onderzoekspopulatie heeft wel bezwaar tegen het gebruik van stemversterkers uit angst voor een toename van het totale omgevingslawaai.
Ondanks het grootschalige gebruik van stemversterkers sinds 1 mei 1995 heeft het grootste deel van deze bewoners tot nu toe echter geen hinder ondervonden van stemversterkers, of ze zelfs nog nooit gehoord.
Uit het onderhavige onderzoek blijkt dat het gebruik van stemversterkers geen of slechts een te verwaarlozen invloed heeft op de geluidsoverlast die bewoners op of in de nabijheid van Leidseplein ondervinden.
Bij legalisatie van een gepast gebruik van stemversterkers behoeft derhalve niet gevreesd te worden voor een nadelige invloed op de beleving van geluidsoverlast door de omwonenden op of in de nabijheid van Leidseplein.
|
Inhoudsopgave |
|
© 1996 Alle rechten voorbehouden. |
|
|
|